Cyfrowe bezpieczeństwo w szkole XXI wieku

W piątek 29 kwietnia, tuż przed majowym weekendem, w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego spotkali się dyrektorzy szkół, nauczyciele, praktycy dydaktyki cyfrowej oraz eksperci specjalizujący się w badaniach polskiej szkoły na konferencji „Cyfrowe bezpieczeństwo w szkole XXI wieku”, która była pierwszą okazją do ogólnopolskiej prezentacji założeń projektu „Cyfrowobezpieczni.pl – Bezpieczna Szkoła Cyfrowa”.

Spotkanie podzielone na dwa bloki tematyczne, poprowadzili Krzysztof Głomb oraz Artur Krawczyk ze Stowarzyszenia „Miasta w Internecie”. Pierwszy wystąpił prof. Jacek Pyżalski z Uniwersytetu im A. Mickiewicza w Poznaniu. Podczas prezentacji zwrócił on szczególną uwagę na fakt, że mimo dobrej wiedzy związanej z występującymi cyberzagrożeniami, ciągle brakuje nam wiedzy dotyczącej tego, co stanowi skuteczną profilaktykę i interwencję i jak właściwie reagować na występujące coraz powszechniej sytuacje. Wg profesora, często problem wiąże się z tym, że zbyt mało czasu poświęcamy na analizę problemu, aby dobrze dobrać środki zaradcze. Wiemy sporo (ale nie wszystko) o samych zjawiskach problemowych. Nie zawsze odpowiadamy sobie na ważne pytania zanim podejmiemy jakiekolwiek działania! - mówił Pyżalski.

Pyżalski uważa również, że w dzisiejszym świecie występuje bardzo wiele zagrożeń, ale jak pokazują badania, w nasilonym stopniu dotykają one jednak mniejszości dzieci i młodzieży. - Często niezbyt dokładnie interpretujemy wyniki badań, przez co w konsekwencji uzyskujemy nieprecyzyjny obraz, który nam się z nich wyłania. Ponadto w kontekście zwiększenia cyberbezpieczeństwa wskazał na istotną rolę wszelkiego rodzaju działań na rzecz pozytywnego wykorzystania Internetu, aplikacji i narzędzi cyfrowych, o czym, zdaniem profesora, często zapominamy.

Kolejnym prelegent, dr Agnieszka Wrońska z NASK przedstawiła w swojej prezentacji profil młodego Internauty. Dr Wrońska mówiła o częstotliwości i sposobach korzystania z internetu przez młodzież, o tym do czego najczęściej służy to narzędzie i kiedy, w jakim wieku człowiek zaczyna obcować z tym medium. W ramach prezentacji wskazane zostały także najczęściej spotykane kategorie cyberzagrożeń, z którymi mamy do czynienia w kontekście młodych użytkowników internetu. Podsumowując swoje wystąpienie dr Wrońska zaprezentowała wyniki badań pokazujące konieczność prowadzenia działań edukacyjnych pośród rodziców, podnoszących ich świadomość w zakresie bezpiecznego korzystania z Internetu przez ich dzieci.

Mając na uwadze, że jednym z szybciej rosnących zagrożeń dla najmłodszych pokoleń jest powszechnie występująca w mediach elektronicznych reklama, w ramach konferencji zaplanowano wystąpienie Dr. Pawła Wójcika z agencji badawczej Millward Brown. Dr Wójcik w swoim wystąpieniu Reklama a dzieci – dylemat: edukować czy zakazać? zaprezentował zmieniające się postawy dzieci i młodzieży wobec reklam w latach 2006-2014. Prelegent pokazał czym kierują się reklamodawcy przygotowując materiały adresowane do dzieci. Mając na uwadze wszechobecność reklam w codziennym świecie oraz niemożność zakazania tego typu aktywności dr Wójcik stwierdził że jedyną możliwością, aby wyeliminować zagrożenia, jakie niosą za sobą różnego rodzaju reklamy należy podjąć powszechne działania edukacyjne i uświadamiające adresowane do dzieci, rodziców, nauczycieli, a także polityków kreujących często medialną rzeczywistość.

Kolejne wystąpienie dedykowane zostało w całości projektowi Cyfrowobezpieczni.pl. Krzysztof Głomb szczegółowo omówił działania, jakie będą podejmowane w trakcie realizacji projektu tj. do końca 2018 roku. Jednocześnie zaprezentował wyniki pierwszego naboru szkół do projektu, które już w 2016 roku realizować będą tzw. Szkolne Dni Bezpieczeństwa Cyfrowego. Ponadto,  poinformował o ogłoszonym właśnie konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni! zachęcając uczestników do zgłaszania i opisywania podejmowanych przez siebie działań na rzecz bezpieczeństwa cyfrowego w szkole.

Bezpośrednio po prezentacji, w ramach bloku „Sesja pytań i odpowiedzi” Krzysztof Głomb i Artur Krawczyk odpowiadali na pytania uczestników spotkania, odnoszące się do projektu Cyfrowobezpieczni.pl.

Ostatnim wystąpieniem pierwszej części konferencji, była prezentacja Nadkomisarza Wojciecha Chechelskiego z Zespołu ds. Prewencji Kryminalnej Nieletnich i Patologii Wydziału Prewencji KWP w Krakowie. Komisarz Chechelski w swoim wystąpieniu wskazał na zbiór aktów prawnych, które odnoszą się do kwestii cyberbezpieczeństwa. Mówiąc o przestępstwach internetowych, W. Chechelski wskazał listę najczęściej odnotowywanych w Polsce przestępstw. Prelegent opisał, w jaki sposób działa w Polsce prawo zwracając jednocześnie uwagę, że żaden katalog zasad czy zakazów nie jest ważniejszy  od działań prewencyjnych. - Lepiej jest przeciwdziałać, niż gasić pożar, czyli więcej profilaktyki – stwierdził Chechelski. Podsumowując wystąpienie, zaprezentował programy i inicjatywy Małopolskiej Komendy Wojewódzkiej Policji adresowane do szkół i odnoszące się do zagadnień cyberbezpieczeństwa.

Drugi blok programowy konferencji pt. TECHNOLOGIA CYFROWA – PIERWSZY KROK W CHMURACH był okazją do prezentacji uwarunkowań technicznych, jakie należy brać pod uwagę, wprowadzając technologie cyfrowe w szkole. Gerard Frankowski, Tomasz Nowocień oraz Tomasz Kuczyński z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego omówili podstawowe zasady tworzenia i zarządzania infrastrukturą teleinformatyczną w szkołach.

W ostatnim wystąpieniu, Andrzej Grzybowski z firmy Intel i Michał Przygoda z Intel Security opisali szczegółowo model strategii ochrony zasobów IT w organizacji. Michał Przygoda zwrócił uwagę na to, jakie są najczęstsze sposoby ataków, przed którymi należy się chronić wskazując jednocześnie na najczęściej występujące ograniczenia po stronie organizacji jaką jest szkoła.

Konferencja zakończyła się kuluarowymi dyskusjami z udziałem zaproszonych prelegentów i uczestników spotkania.

Prezentacje:

♦ Prof. JACEK PYŻALSKI, Uniwersytet im A. Mickiewicza w Poznaniu -
Cyberbezpieczeństwo dzieci - uciekający cel?
♦ Dr AGNIESZKA WROŃSKA, Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa
Młodzież a internet - szanse i wyzwania cyfrowego świata
♦ Dr PAWEŁ WÓJCIK, Millward Brown
Reklama a dzieci - dylemat: edukować czy zakazać?
♦ KRZYSZTOF GŁOMB, Stowarzyszenie „Miasta w Internecie"
Cyfrowobezpieczni.pl - start projektu i doświadczenia fazy pilotażowej
♦ Nadkomisarz WOJCIECH CHECHELSKI, Zespół ds. Prewencji Kryminalnej Nieletnich i Patologii Wydziału Prewencji KWP w Krakowie
Cyberbezpieczeństwo dzieci - między profilaktyką a penalizacją
♦ GERARD FRANKOWSKI, TOMASZ NOWOCIEŃ, Poznańskie Centrum Superkomputerowo - Sieciowe
Bezpieczny dostęp do Internetu w polskich szkołach – nowe otwarcie
♦ TOMASZ KUCZYŃSKI, Poznańskie Centrum Superkomputerowo - Sieciowe
Bezpieczne WiFi w szkole
♦ MICHAŁ PRZYGODA, Intel Technology Polska
Strategia ochrony zasobów IT

Fotogaleria z konferencji